‘Ik kan iets alleen!’

Na vijftien jaar in het regulier basisonderwijs stapte Lieke over naar het speciaal onderwijs. Ze geeft sinds begin 2020 les aan zeer moeilijk lerende kinderen op Lichtenbeek in Arnhem. De leerlingen hebben een laag IQ, vaak in combinatie met lichamelijke beperkingen of langdurige ziekte.

‘In juf Lieke zien de kinderen ook wie Lieke zelf is. Ik ben expressief: ik praat van nature met veel mimiek en gebruik daarbij ook mijn handen. Mijn hele gezicht staat op verbazing als ik zeg “Huh?! Dat begrijp ik niet?” En mijn handen ondersteunen dat automatisch. Zeer moeilijk lerende kinderen hebben zulke non-verbale communicatie ook nodig om een boodschap te begrijpen. Het is heel prettig dat ik in de basis al vrij beeldend ‘spreek’, maar ik ga als aanvulling nog de cursus gebarentaal volgen. Zo had (en heb) ik natuurlijk nog honderd dingen te leren.

Doelen stellen

Net als het regulier onderwijs stelt het speciaal onderwijs doelen, maar er is meer maatwerk mogelijk. Hebben de kinderen het nodig om tussentijds te rauzen op het schoolplein, dan laat je het rooster even los – dat was wennen voor me. De inhoud van de doelen is ook heel anders. Ik weet nog hoe ik in de kleedkamer tegen de kinderen zei: Kleed je maar om, dan gaan we lekker zwemmen. Zo makkelijk was dat niet: omkleden bleek voor sommige kinderen een complexe handeling. Dan wordt dát dus een doel: hoe kleed ik mezelf om, waar moet ik beginnen en in welke volgorde doe ik dat? Dat lijkt een klein doel, maar voor hen is het een enorme stap, waar ze trots op zijn: Ik kan iets alléén!

Samen voor de klas

Dat woordje ‘alleen’ is op mijn baan juist niet van toepassing, en gelukkig maar. We staan altijd met z’n tweeën in een klas; de hele dag zijn de onderwijsassistent en ik samen de oren en ogen. We hebben bovendien ook regelmatig een ZBO’er (zorg binnen onderwijs) in de klas die een leerling één op één begeleidt. En steeds stemmen we af: Wat gebeurde daar net nou precies? Kunnen we daar de volgende keer anders op inspringen? Zonder elkaar komen we niet half zo ver. Want er zijn noodgedwongen ‘onderbrekingen’ in de dag: leerlingen moeten op tijd hun medicatie krijgen en worden onder schooltijd bij de therapie verwacht. Omdat de onderwijsassistent die dingen vaak bewaakt, kan ik me op het lesgeven richten.

Zelf ook blijven leren

Ook voor onszelf valt er altijd nog iets bij te leren. Daarom komt het unitteam elke week bij elkaar, met eens in de drie weken een werksessie. Wel grappig: mijn collega’s drukten me op het hart mijn focus op doelen niet helemaal los te laten. Het maakt hen bewuster: onze leerlingen kunnen misschien wel meer dan we soms denken. De Onderwijsspecialisten geeft bovendien alle ruimte voor mijn eigen verdere professionalisering, zoals de basiscursus autisme die ik nu volg.

Samen stappen nemen

Zo nemen we hier samen heel kleine en soms ook grote stapjes, als voorbereiding op een zelfstandiger leven. Met vrolijkheid en positiviteit, ondanks beperkingen. En mét trots en zelfvertrouwen, dankzij de kracht die de kinderen voelen als ze nieuwe kennis en vaardigheden opdoen. Daar draag ik aan bij, hoe mooi is dat?!’

Bekijk onze vacatures

In de reeks verhalen 'Ik ben een onderwijsspecialist' vertelt een onderwijsspecialist wat zijn of haar baan speciaal maakt. Deze keer vertelt Lieke over een band opbouwen met je leerlingen en over onderwijs dat je samen geeft.

Meer verhalen